Hortensje zasługują na miano  najpopularniejszych roślin ozdobnych. Dlaczego? Jak twierdzą ich szczęśliwi posiadacze, hortensje: kwitną całe lato, mają kwiatostany wyjątkowej urody, są czarujące, magiczne , pełne gracji, powodują zazdrość sąsiadów- to tylko kilka pozycji z długiej listy zachwytów.

Jeśli zapewnimy im odpowiednie stanowisko i opiekę będą ozdobą naszego ogrodu.

Gdzie sadzić hortensje?

Wszystkie hortensje lubią żyzną wilgotną glebę o lekko kwaśnym odczynie- pH 5 do 5,5.  Hydrangea to po łacinie łaknąca wody. Optymalnym stanowiskiem będzie miejsce półcieniste. W cieniu nie wszystkie hortensje bujnie zakwitną , na nasłonecznionym stanowisku krzewy będą wymagały obfitego podlewania.

Piękne hortensje bywają też problematyczne w uprawie. Zasłyszane, sprzeczne informacje o tym jak przycinać, czy okrywać na zimę itp. sprawiają że hortensje wydają się być bardzo wymagającymi roślinami.

Cały szkopuł w tym że mamy kilka gatunków  różniących się wymaganiami i sposobem pielęgnacji, z tego biorą się nieporozumienia. Porada typu ” hortensję przycinam 15 cm nad ziemią i kwitnie jak szalona” bez dodania że chodzi o hortensję krzewiastą może być strzałem w kolano dla świeżo upieczonego posiadacza hortensji ogrodowej.
Więcej o przycinaniu >> Przycinanie hortensji

Przyjrzyjmy się zatem najbardziej popularnym gatunkom i odmianom hortensji.

Hortensje do ogrodu

Hortensja ogrodowa ( Hydrangea macrophylla )

Najbardziej popularne i zarazem najtrudniejsze w uprawie.  Stosunkowo nieduży krzew dorastający do 1-1,5 m wysokości.

Hortensja ogrodowa kwitnie wczesnym latem. Pochodzi z klimatu nadmorskiego, lubi więc łagodny wilgotny klimat. Często przemarza,  konieczne jest zabezpieczenie hortensji na zimę.

Różnokolorowe hortensje ogrodowe fot. sayo ts (CC BY 2.0)

Zmienia kolor w zależności od pH, i od obecności jonów glinu w glebie. Przy zakwaszeniu podłoża kwiatostany zmieniają kolor na niebieski. Cecha dla wielu ogrodników pożądana, mi osobiście taki odcień niebieskiego wydaje się mocno sztuczny.

Popularne odmiany hortensji ogrodowej to

• Bouquet Rose
• Sybilla
• Red Baron
•  Amethyst

Większość odmian kwitnie na zeszłorocznych pędach co powoduje że mróz i niewłaściwe cięcie pozbawia nas kwiatostanów.  Wyhodowano odmiany kwitnące zarówno na pędach zeszłorocznych jak i jednorocznych które są szczególnie poszukiwane. Jeśli przemarzną zakwitną przynajmniej kwiatostany na tegorocznych pędach.

Hortensja ogrodowa kwitnąca na pędach tegorocznych

•  Fantasia Forever & Ever
• ‚Twist-N-Shout’ ENDLESS SUMMER
• ‚Baimler’  ENDLESS SUMMER
• Coco Everbloom
• Cotton Candy

Kwiatostany hortensji ogrodowej fot. SLTc  (CC BY 2.0)

Hortensja bukietowa ( Hydrangea paniculata )

Okazały dorastający zwykle do 2-3 m wys. krzew. Kwitnie na pędach tegorocznych.  Mrozoodporna, marznie dopiero w temperaturze ok .-32° C co ostatnio rzadko się u nas zdarza. Ozdobą hortensji bukietowej są  okazałe stożkowate kwiatostany , mierzące zwykle ok. 20 cm dł.

Wiele ciekawych odmian:

• Pinky Winky
• Limelight
• Grandiflora
• Vanille Fraise
• Polar Bear
• Bobo

Hortensja bukietowa w odmianie ‚Pinky Winky’

Hortensja krzewiasta ( Hydrangea arborescens )

To jedna z moich ulubionych roślin o tak wielkich kwiatostanach, szczególnie odmiana Anabelle.  Białe kwiatostany łatwo połączyć z innymi roślinami.  Jeśli zaczynamy przygodę z ogrodnictwem, będzie to dobry wybór.

Hortensje krzewiaste  fot. sayo ts (CC BY 2.0)

Annabelle jest w pełni mrozoodporna. Poza tym co szczególnie ważne, pięknie kwitnie także w cieniu a  kwiatostany mogą dorastać nawet do 40 cm średnicy. Krzewy obficie kwitną do końca sierpnia, później potężne kwiatostany powoli zasychają zachowując jednak swoją formę.

Wbrew używanej polskiej nazwie hortensja nie ma formy drzewiastej, jest to krzew dorastający do półtora metra wysokości. Podczas suszy szybko więdną, konieczne jest regularne podlewanie. Kwiatostany z racji swoich rozmiarów czasami sprawiają kłopot.  Przy obfitych opadach deszczu, pod ciężarem kwiatostanów, krzewy mogą się pokładać, dlatego warto zadbać o podpórki.

Hortensja dębolistna  (Hydrangea quercifolia)

Ciekawy gatunek z liśćmi przypominające kształtem liście dębu, od czego pochodzi nazwa rośliny. Jesienią liście przebarwiają się na czerwono, co jest dodatkowym atutem tej rośliny. Krzew dorasta do 1,5 m wys. Niestety nie jest w pełni mrozodporny i wymaga okrycia na zimę.

Jesienią liście hortensji dębolistnej nabierają pięknego koloru.

Hortensja piłkowana (Hydrangea quercifolia)

Niski krzew,  od 1 do 1,5 m wysokości i podobnej szerokości. Bardziej odporna na mróz niż hortensja ogrodowa. Ozdobą krzewu są płaskie kwiatostany. Kwiaty płonne na zewnątrz, płodne w środku.

Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris)

Pnącze lubiące jak wszystkie hortensje wilgotne podłoże. Nadaje się do zacienionych stanowisk. Jest mrozoodporna. Białe kwiatostany pojawiają się ogromnej ilości, na tle ciemnozielonych liści prezentują się niezwykle atrakcyjnie. Na pierwsze kwitnienie trzeba jednak  poczekać  ok. 5-6 lat. Warto , tym bardziej że ta hortensja w przeciwieństwie do swoich krzewiastych kuzynek wydaje się bezproblemowa w uprawie.  To naprawdę silnie rosnące pnącze, najlepiej rośnie mając za podporę pień wysokiego drzewa lub solidny mur. Delikatne drewniane pergole mogą po jakimś czasie nie wytrzymać ciężaru rośliny.

Kompozycje z hortensjami

Hortensje to dosyć wszechstronne rośliny jeśli chodzi o aranżację ogrodu, pod warunkiem zapewnienia im odpowiedniego siedliska. Swobodna naturalistyczna aranżacja czy geometryczny minimalizm?W jednym i drugim przypadku hortensje znakomicie się sprawdzą.

Możemy ich użyć w powtórzeniach nadając rytm kompozycji wzdłuż ogrodzenia lub ścieżki ogrodowej.

Wielkie kwiatostany hortensji wymagają zrównoważenia roślinami o bardziej zwiewnych i subtelnych liściach. Mogą to być paprocie,  bambusy lub trawy ozdobne.

Naturalistyczna kompozycja- hortensje z paprociami i brzozami. fot. K M  (CC BY 2.0)

Dobrze komponują się z popularnymi trawami ozdobnymi takimi jak miskanty, trzcinniki, rozplenice.

Hortensje bukietowe Limelight i trzcinnik ostrokwiatowy fot. K M  (CC BY 2.0)

Na rabacie bylinowej  będą dobrze wyglądać  z takimi roślinami jak  liliowce, funkie czy zawilce japońskie.

Zwolenników minimalizmu zadowoli z pewnością kompozycja hortensji z roślinami okrywowymi typu barwinek , bluszcz lub runianka japońska.

Bardziej klasyczna kompozycja to hortensje podkreślone bukszpanową obwódką i uzupełnione różanecznikami.

Piękne kwiatostany wymagają odpowiedniego tła, w tej roli znakomicie sprawdzą się cisy i zielone odmiany żywotnika zachodniego.

Szpaler hortensji wyznaczy subtelną granice, oddzieli nas od sąsiadów lub wydzieli wnętrze ogrodowe w naszym ogrodzie.

Jak widać, większość roślin wymienionych powyżej nie konkuruje z hortensjami a raczej je dopełnia lub stanowi tło.  W aranżacji starajmy się wyeksponować kwiatostany które są ich największym atutem.

Hortensje nie są najmniej kłopotliwymi roślinami ale warto poświęcić trochę czasu na pielęgnacje, dzięki temu dodadzą elegancji w naszym ogrodzie.

Jeśli masz problem z kwitnieniem hortensji zobacz >> Dlaczego hortensja nie kwitnie.