Wrzosowisko u Majewskich

Lubisz wrzosy ale nie wiesz jak je posadzić i z czym zakomponować? Koniecznie odwiedź ogród...

Mały ogród od A do Z

Piękny ogród . Jak się do tego zabrać? Od czego zacząć i jak sprawnie poprowadzić budowę ogrodu? W...

Ogród piękny przez cały rok

"Jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana"- Heraklit z Efezu W ogrodzie jak w życiu, możemy...

Donice z betonu – co w nich posadzić?

Donice z betonu to nowoczesny trend ogrodowy. Donice wykonane z tego tworzywa idealnie komponują...

Ogród przyjazny dzikim zwierzętom

Własny ogród to idealne miejsce do obserwacji dzikich zwierząt . Stale obserwując zachowania...

Chelsea Flower Show 2018 – relacja z wystawy

Chelsea Flower Show to jedno z najważniejszych wydarzeń w branży ogrodniczej nie tylko w samym...

Obrzeże trawnika

Oddzielenie trawnika i nasadzeń to moim zdaniem jeden z kluczy do udanego ogrodu. Wprowadza...

„Haku Koen” – ogród japoński we Wrocławiu

Ogrody japońskie od wieków zachwycają i inspirują. Ich charakterystyczne elementy takie jak...

Festiwal sztuki ogrodowej w Chaumont

Laboratorium dla współczesnej sztuki ogrodowej - tak piszą o festiwalu sami organizatorzy i myślę...

Rudbekie

Małe słoneczka rozświetlają ogród w okresie babiego lata. Dodają rabatom intensywnego koloru a...

Ścieżka w ogrodzie

Ścieżka w ogrodzie. Może być zwykła, od drzwi frontowych do śmietnika. Codzienna, prowadząca...

Ogrody inspirowane naturą

Tworząc ogród możemy czerpać inspiracje z różnych źródeł: czytając branżowe czasopisma, śledząc...

Nie zapomnij o zielonym

Zieleń w ogrodzie jest tak oczywista że często nie zastanawiamy się nad nią przy jego aranżacji....

Lekcje projektowania ogrodów – „Jedna rzecz”

Czasami ciężko jest nam się skupić. Jesteśmy przytłoczeni nadmiarem zadań i napływających zewsząd...

Lekcje projektowania ogrodów – Powtórzenia

Ten wpis  jest pierwszym z serii "Lekcje projektowania ogrodów". W każdym opiszę jedną zasadę...

Co jest nie tak z Twoim ogrodem?

Błędy w kompozycji ogrodu to nie tylko domena amatorów ale także pasjonatów ogrodnictwa,...

Ogród preriowy

Prerie- trawiaste zbiorowiska kojarzące się bizonami i kowbojami, dzisiaj w 99% zostały...

Mały ogród- garść inspiracji z Chelsea Flower Show

Masz kłopot z małym ogrodem? Brakuje Ci pomysłu co zrobić z niewielką przestrzenią? Co roku...

Ogród japoński

Ogrody japońskie od wieków niezmiennie fascynują miłośników sztuki ogrodowej.  Ponadczasowe...

Pomysł na ogród

Od czego zacząć urządzanie ogrodu? Zastanówmy się jaki powinien być nasz ogród, jaki ma mieć styl....

Wertykulacja trawnika

Wertykulacja trawnika to zabieg polegający na płytkim pionowym nacinaniu darni. Co nam daje...

Trawnik z siewu

Trawnik z siewu to ciągle podstawowa metoda zakładania trawnika, pomimo rosnącej popularności ...

Ścieżka żwirowa – skromna a efektowna

Ścieżka jest ważną częścią ogrodu, łącząc funkcjonalność z estetyką, wpływa  na charakter całego...

Ścieżka w ogrodzie

Ścieżka w ogrodzie. Może być zwykła, od drzwi frontowych do śmietnika. Codzienna, prowadząca...

Mały ogród od A do Z

Piękny ogród . Jak się do tego zabrać? Od czego zacząć i jak sprawnie poprowadzić budowę ogrodu? W...

Trawnik z siewu

Trawnik z siewu to ciągle podstawowa metoda zakładania trawnika, pomimo rosnącej popularności ...

Zakładanie systemu nawadniania trawnika

Utrzymanie trawnika w dobrym stanie wymaga sporo zachodu.  Obok regularnego koszenia najbardziej...

Jak pozbyć się kreta z ogródka ?

Urocze zwierzątko i pożyteczne, o ile nie robi kopczyków na naszym trawniku 🙂 Jak się go pozbyć?...

Obrzeże trawnika

Oddzielenie trawnika i nasadzeń to moim zdaniem jeden z kluczy do udanego ogrodu. Wprowadza...

Ściółkowanie

Ściółkowanie to podstawa. Dlaczego jest takie ważne? Ta prosta technika polega na pokryciu...

Jak ułożyć trawnik z rolki ?

Układanie trawnika z rolki nie jest trudne ale warto znać kilka szczegółów żeby to zrobić dobrze....

Ogród bezobsługowy?

Pielęgnacja ogrodu potrafi zajmować naprawdę dużo czasu. Jeśli jesteśmy pasjonatami ogrodnictwa i...

Relacja z festiwalu In Garden 2022

Trzecia edycja festiwalu In Garden to ogrody pokazowe, których tematem przewodnim są „Powroty”....

„Haku Koen” – ogród japoński we Wrocławiu

Ogrody japońskie od wieków zachwycają i inspirują. Ich charakterystyczne elementy takie jak...

Festiwal sztuki ogrodowej w Chaumont

Laboratorium dla współczesnej sztuki ogrodowej - tak piszą o festiwalu sami organizatorzy i myślę...

Ogród preriowy

Prerie- trawiaste zbiorowiska kojarzące się bizonami i kowbojami, dzisiaj w 99% zostały...

High Line – niezwykły park

High Line to nietypowy park miejski założony na zabytkowej linii kolejowej ciągnącej się nad...

Marqueyssac – ogród wyrzeźbiony w bukszpanie

Formowane żywopłoty są atrakcyjnym dodatkiem w wielu ogrodach. Niskie obwódki wyznaczają ogrodowe...

Parki kwiatowe Japonii

Tradycyjny ogród japoński to perfekcyjne krajobrazy,  idealnie uformowane drzewa oraz precyzyjnie...

Piękne ogrody – 15 najpiękniejszych ogrodów świata

Pełne rozmachu lub kameralne, historyczne i współczesne. Subiektywny wybór 15 najciekawszych...

Ogrody wertykalne albo zielone ściany

Zielone ściany to jeden z najnowszych trendów w architekturze krajobrazu. Pionowe konstrukcje...

Topiary – sztuka formowania roślin

Ozdobne formowanie roślin sięga starożytności ,podobno podczas podboju Persji Aleksander Wielki...

Chelsea Flower Show 2018 – relacja z wystawy

Chelsea Flower Show to jedno z najważniejszych wydarzeń w branży ogrodniczej nie tylko w samym...

Bajkowe rzeźby w ogrodzie Bruno Torfsa

Bajkowy las jak z książek Tolkiena? sceneria filmu fantasy? To ogród rzeźb został stworzony przez...

Mały ogród- garść inspiracji z Chelsea Flower Show

Masz kłopot z małym ogrodem? Brakuje Ci pomysłu co zrobić z niewielką przestrzenią? Co roku...

Kolorowy zimowy ogród ?

Zimą życie w ogrodzie zamiera. Liście opadły, byliny pozasychały. Zima odsłania szkielet naszego...

Lawenda

Lawenda wąskolistna od wieków zachwycała ludzi swoim zapachem oraz intensywną barwą kwiatów. Już...

7 pomysłów na rzeźbę w ogrodzie

W ogrodzie zasadniczą rolę powinna odgrywać kompozycja zieleni. Dobrze dobrana rzeźba powinna...
Tawuła japońska – bohaterka drugiego planu

Tawuła japońska – bohaterka drugiego planu

Tawuła japońska (Spiraea japonica) to popularna roślina do ogrodu, łatwo dostępna w centrach ogrodniczych. Raczej nie zajmuje okładek czasopism ogrodniczych, z pewnością  nie jest takim celebrytą w ogrodzie jak modne hortensje, trawy ozdobne czy magnolie. Jednak każdy celebryta potrzebuje odpowiedniego towarzystwa na tle którego mógłby błyszczeć.

W takich drugoplanowych rolach tawuły są niezastąpione, a czasami mają też swoje pięć minut sławy.

Chyba nie było takiego ogrodu w którym nie umieściłbym tawuły japońskiej. Dlaczego? Przede wszystkim są mało wymagające i rzadko chorują.  Ale to oczywiście nie wszystko. Przyjrzyjmy im się bliżej.

Tawuły japońskie to niskie lub bardzo niskie krzewy o wysokości od 50 do 100 cm w zależności od odmiany. Większość odmian ma pokrój kulisty, szerokość rośliny jest podobna do wysokości.

Obficie i długo kwitną od czerwca do sierpnia, drobne kwiaty są zebrane w małe baldachy. Przyciągają owady- głównie motyle, pszczoły i trzmiele.

Kolory kwiatów to odcienie różu i purpury, rzadziej białe.

Liście są w zależności od odmiany, od ciemnozielonych przez jasnozielone po intensywnie żółte.. Często młode liście mają bardziej intensywne barwy, np. czerwonawe u odmian o żółtym zabarwieniu. Mamy tutaj naprawdę spory wybór. Możemy tworzyć kompozycje kolorystyczne z samych tawuł w różnych odmianach.

Co ważne,  szybko wypuszczają listki na wiosnę, szczególnie efektowne są odmiany o żółtozielonym ulistnieniu. Tawuły zrzucają liście na zimę.

Preferują gleby przepuszczalne z ph ok. 6-7 , ale są bardzo tolerancyjne pod tym względem. Źle rosną jedynie na mokrym, ciężkim podłożu.

Mrozoodporne. Najlepiej rosną  na stanowisku słonecznym ale dają radę w półcieniu. W cieniu też przeżyją, ale nie kwitną obficie i zaczynają tracić pokrój.

Tawuła japońska- kolorowe liście

Mnogość odmian o różnorodnych liściach to duża zaleta. Nowe odmiany są regularnie wprowadzane  na rynek, także jest z czego wybierać.

Poniżej kilka najbardziej popularnych:

Tawuła japońska odmiany

  • ‚Froebelii’ – do 100 cm wys., zielone liście, różowo purpurowe kwiaty
  • ‘Anthony Waterer’ – do 80 cm wys., zielone liście, purpurowe kwiaty
  • ‘Goldflame’ – do 80 cm wys., żółte liście, różowe kwiaty

Tawuła japońska odmiany karłowe

  • ‚Japanese Dwarf ‚- jedna z najniższych odmian do 30 cm wys., zielone liście, różowe kwiaty
  • ‚Little Princess’ – do 60 cm wys., zielone liście, bladoróżowe kwiaty
  • ‚Golden Princess’ –  do 50 cm wys., intensywnie żółte liści, różowe kwiaty
  • ‘Goldmound’ – do 60 cm wys., intensywnie żółte liście, różowe kwiaty
  • ‚Golden Carpet’ –  do 30 cm wys. i znacznie większej szerokości, żółte liście, różowe kwiaty

 

Z czym łączyć tawułę japońską? Można ją łączyć zarówno z innymi krzewami, bylinami jak i trawami ozdobnymi. W zależności od wielkości ogrodu możemy tworzyć z nich duże grupy kilkanaście- kilkadziesiąt sztuk po małe grupki 3-5 szt., czy użyte pojedynczo (luźno rozrzucone w większej kompozycji lub w donicach).

Tawuła japońska aranżacje

Dla mnie tawuły japońskie to rośliny drugiego planu lub tła. Nie znaczy to że są gorsze, wręcz przeciwnie użycie ich w kompozycji we właściwy sposób nadaje spójności całej aranżacji i odpowiednio  eksponuje solitery. Z racji tego że dobrze komponują się z różnymi gatunkami, sprawdzają się w powtórzeniach zobacz >> Lekcje projektowania ogrodów – Powtórzenia

Znakomicie wypełniają kompozycję między większymi krzewami zarówno iglastymi jak i liściastymi. W piętrowej aranżacji z samych krzewów mogą stanowić średnie piętro pomiędzy wysokimi krzewami jak bez lilak, krzewuszka, pęcherznica, kosodrzewina a niskimi np. płożącymi jałowcami, irgami.

Można je też zestawiać z krzewami o podobnej wysokości, tworząc płaskie dywanowe kompozycje. W takim przypadku kluczowe będzie zwrócenie uwagi na odpowiednie dobranie kolorów liści- kontrastowe lub bardziej stonowane. Możemy tu wykorzystać takie rośliny jak niskie odmiany berberysów, pigwowce, pięciorniki oraz niezliczone karłowe odmiany iglaków np. tuja „Danica”, świerk „Nidiformis”.

Z czym łączyć tawułę japońską?

Na wiosnę połączone z roślinami cebulowymi, tulipanami lub narcyzami sprawiają że kompozycja  jest już dekoracyjna, zanim jeszcze byliny czy trawy staną się efektowne. Tworzą trwałe tło dla zmieniającej się bylinowej aranżacji. Mniejsze odmiany  sprawdzą się w zestawieniu z lawendą,  juką karolińską, krwawnikiem pospolitym i rozchodnikiem okazałym. Na bardziej zasobnej glebie, ale też na stanowisku słonecznym, możemy je łączyć z jeżówką, rudbekią, liliowcami czy irysami.

W półcieniu możemy je zestawić z jarzmianką, bodziszkami i serduszką.

Większe odmiany takie jak ‚Anthony Waterer’ czy ‚Froebelii’  pasują do wysokich traw takich jak trzcinniki lub miskanty.

Dosyć często są używane w długich, pasowych, barwnych zestawieniach w pasach zieleni przy ulicach.

Niskie odmiany tawuł  świetnie sprawdzą się w roli roślin okrywowych. Możemy je zastosować do podsadzenia pod wyrośniętymi krzewami, które zaczęły już gubić dolne gałęzie, lub drzewami.

Sprawdzają się także w roli niskich żywopłotów  lub obwódek rabat.

Tawuła japońska – jak gęsto sadzić?  Tawuły sadzimy co 80 cm (większe odmiany) lub 40 cm (mniejsze, karłowe odmiany)

Tawuły dosyć szybko rosną, korzenie mocno przerastają doniczki i co za tym idzie szybciej przesychają. Jeśli trafimy na takie okazy trzeba pamiętać o obfitym podlewaniu przed i po posadzeniu, zwłaszcza jeśli zdarzy nam się je sadzić podczas upalnego lata. Gdy się przyjmą, już nie ma z nimi problemów nawet podczas suszy.

Jakieś wady? 

Czytałem na jakimś portalu ogrodniczym że tawuły są polecane dla osób nie mających czasu na pielęgnację ogrodu. Teoretycznie tak, gdyby ich nie przycinać. Moim zdaniem jednak nie przycinane nie wyglądają najlepiej .

Ta konieczność regularnego cięcia: pierwszego wiosennego i drugiego związanego z usuwaniem zeschniętych kwiatostanów może być dla nas pewną niedogodnością. Im ładniej kwitną, tym mamy więcej zaschniętych kwiatostanów które wyglądają dosyć słabo na tle ładnych liści. To w sumie kwestia gustu, niektórzy ogrodnicy zostawiają kwiatostany na zimę  i mają jedno cięcie mniej. Patrząc na to z drugiej strony podatność na cięcie to duża zaleta, tym bardziej że prosto się ją tnie. Jeśli robimy to nożycami spalinowymi lub elektrycznymi do żywopłotu naprawdę sprawnie to idzie. Poza tym przycięcie brązowych kwiatostanów daje sporą satysfakcję ze świetnie wykonanej pracy 🙂

Cięcie tawuły japońskiej

Zwykle przycinamy tawuły w mniej lub bardziej foremne kule. Ten popularny sposób cięcia pokazałem we wpisie Cięcie tawuły japońskiej

Ciekawym sposobem na wykorzystania tawuł jest tworzenie z nich „poduch”. Tniemy grupę kilku- kilkunastu roślin w jedną poduchowatą bryłę. Takie podejście do koniecznego, corocznego cięcia wprowadza całkowicie inną jakość aranżacji – zaczerpnięta z japońskich ogrodów, pasuje znakomicie do nowoczesnych aranżacji.

Rozmnażanie tawuły japońskiej

Rozmnażanie jest naprawdę banalne, bardzo łatwo rozmnaża się z sadzonek półzdrewniałych.

Jeśli nigdy nie próbowałeś tej metody rozmnażania roślin, to tawuła jest idealna do nauki.

Jeśli zaczynamy swoją przygodę z ogrodnictwem,  tawuła japońska będzie w sam raz.

Mało od nas wymaga a jest atrakcyjna przez cały sezon, zarówno dzięki długiemu kwitnieniu jak i ozdobnym liściom.

Dzięki dużej elastyczności co do warunków środowiska, daje nam niesamowite możliwości aranżacyjne, dlatego również zawodowcy często używają jej w swoich kompozycjach.

Tawuła japońska – bohaterka drugiego planu
5 (100%) 4 votes

Piękne wrzosy w promocji od Iglaco.pl

Piękne wrzosy w promocji od Iglaco.pl

Kwitnące wrzosy to barwny zwiastun nadchodzącej jesieni. Ich niepodważalny urok potrafi urozmaicić krajobraz w momencie, gdy większość roślin zakończyła już swoje kwitnienie, przygotowując się na czas zimy.

Choć obecna pogoda za oknem zdecydowanie nie sprzyja wyjściom na zakupy, nie stoi to na przeszkodzie, aby zaopatrzyć się w nowe rośliny 🙂 zachęcamy do zapoznania się z ofertą sklepu internetowego Iglaco, umożliwiającą zakup wrzosów bez wychodzenia  z domu. Dzięki współpracy z Iglaco.pl mieliśmy okazję przetestować jak to działa. Sklep postarał się także o promocję dla czytelników naszego bloga .

Zapraszamy zatem do zakupów z 15% kodem rabatowym ‘’vres’’ na wszystkie wrzosy! Poniżej link afiliacyjny – kupując za jego pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga.

KLIKNIJ TUTAJ I SKORZYSTAJ Z PROMOCJI http://ogrodoweinspiracje.iglaco.pl/wrzosy.html

Jak wyglądają rośliny od Iglaco.pl?

Moją największą obawą przy zamawianiu roślin ze sklepów internetowych jest to czy nie uszkodzą się w transporcie. W paczce od Iglaco.pl każdy wrzos był odpowiednio zabezpieczony. Po wyjęciu z paczki wyglądają naprawdę świetnie.

W ofercie sklepu Iglaco znajdziemy starannie wyselekcjonowane odmiany wrzosów, zróżnicowane pod względem barw i wysokości. Przy każdej z odmian znajduje się zdjęcie oraz dokładny opis rośliny, co jest bardzo pomocne podczas dokonywania wyboru. Sklep oferuje także gotowe pakiety wrzosów, składające się z wielu dostępnych odmian. 

Poniżej zdjęcia wybranych odmian które otrzymaliśmy, sami oceńcie jak wyglądają.

Rośliny są dobrze ukorzenione, powinny się dobrze przyjąć.

A tak wygląda paczka po otwarciu, każda roślina jest odpowiednio zabezpieczona.

Zachęcamy do skorzystania z promocji, pełne koloru wrzosy już czekają.

 

 

 

 

Piękne wrzosy w promocji od Iglaco.pl
4.3 (85.71%) 7 votes

Cięcie traw ozdobnych

Cięcie traw ozdobnych

Trawy ozdobne podbiły serca wielu ogrodników. Wprowadzają do ogrodowych aranżacji lekkość i swobodę. Sprawiają, że aranżacja jest bardziej naturalna.

W końcu jednak ich piękno przemija, trzeba zrobić miejsce na nowe zielone pędy.

Kiedy ciąć trawy ozdobne? Trawy najlepiej ciąć na przełomie marca i kwietnia. Wszystko zależy od pogody. Jeśli prognozowane są jeszcze mrozy, lepiej zaczekać. Niektórzy ogrodnicy wycinają trawy przed zimą, ale moim zdaniem nie ma co się spieszyć. Zasuszone źdźbła miskantów, rozplenic i trzcinników mogą zdobić ogród przez całą zimę. Poza tym zaschnięte źdźbła chronią nasadę kępy przed przemarzaniem.

Jeśli obawiamy się ze śnieg połamie trawy możemy je związać w „snopki”. Takie snopki ułatwią i przyśpieszą proces cięcia traw.

Jak ciąć trawy ozdobne? Trawy przycinamy nożycami ręcznymi lub spalinowymi. Tniemy na wysokości ok. 10-15 cm od powierzchni gruntu.
Jeśli mamy sporo traw w ogrodzie to polecam cięcie nożycami spalinowymi. To naprawdę zaoszczędzi nam sporo pracy.

Czasem w środku zaschniętej kępy są już nowe źdźbła trawy. Nie ma się co tym przejmować. Młodym pędom nie zaszkodzi cięcie wierzchołków. Tniemy całość, formując nasadę kępy w półkulę.

W ten sposób tniemy takie trawy jak:

  • miskanty
  • rozplenice
  • trzcinniki
  • ostnice
  • molinie
  • imperaty

Cięcie traw zimozielonych

Trawy takie jak kostrzewa sina czy turzyce można wyczesywać z suchych źdźbeł. Ma to sens jeśli większość kępy jest ładna i nie mamy zbyt dużo takich traw. To zajęcie dla cierpliwych. Jeśli brakuje nam czasu lub w kępie jest więcej suchych źdźbeł niż zielonych, wycinamy podobnie jak inne trawy. Specjaliści polecają do tego nóż do krojenia chleba.

Samo cięcie to połowa pracy, reszta to sprzątanie 🙂 Bujnie rosnące trawy takie jak miskanty dają naprawdę dużo odpadów.

Wiosenne cięcie traw to praca która daje dużo satysfakcji. Ładnie wysprzątany ogród jest gotowy na nowy sezon.

Przed i po wiosennym cięciu traw. To jedna z tych czynności, które dają natychmiastowy efekt 🙂

Cięcie traw ozdobnych
5 (100%) 1 vote

Irysy syberyjskie – kompozycje w ogrodzie

Irysy syberyjskie – kompozycje w ogrodzie

Kosaciec syberyjski (Iris sibirica) to jedna z moich ulubionych roślin, zmieściła się nawet w TOP 10 🙂

Często używam go w swoich projektach. Dlaczego? Piękne kwiaty to jeden z powodów, ale ważniejsze jest to że sprawdza się w różnego rodzaju aranżacjach.

Kosaćce syberyjskie osiągają w zależności od stanowiska ok 80-120 cm wysokości.
Fioletowo-niebieskie kwiaty nie są tak pokaźne jak kwiaty irysa bródkowego.

Kossaciec syberyjski

Kwitną na przełomie maja i czerwca. Niezbyt długo- około tygodnia ale spektakularnie. Posadzone w dużej grupie tworzą efektowną plamę pięknych kwiatów. W mniejszym ogrodzie możemy użyć pojedynczych roślin lub małej kępki irysów tworząc ciekawy detal.

Irys syberyjski - kompozycje

Kompozycja z irysami. Co posadzić obok irysów ?

Irysy sprawdzą się na bujnej rabacie bylinowej w połączeniu z liliowcami, naparstnicami, łubinem czy przywrotnikiem. Ciekawym klasycznym połączeniem jest zestawienie irysów z różami i piwoniami.

Naturalnym siedliskiem irysów są wilgotne obrzeża stawów i rzek dlatego dobrym pomysłem na wykorzystanie irysów jest aranżacja rabaty nad oczkiem wodnym lub strumykiem. W tle możemy posadzić derenie, kalinę lub niskie odmiany wierzb. W takim miejscu razem z kosaćcami sprawdzą się tawułki arendsa, bodziszki i hosty.

Z czym sadzić irysy syberyjskie

Irysy stanowią ciekawe uzupełnienie dla kwitnących w drugiej połowie lata bylin: rudbekii, jeżówek, szałwii.

Takie byliny późnego lata są motywem przewodnim ogrodów preriowych. Co prawda irysy nie mają z prerią nic wspólnego ale jeśli nie jesteśmy purystami możemy wzbogacić naszą rabatę i sprawić żeby już wcześniej coś ciekawego się na niej działo.

Mimo że pochodzą z wilgotnego środowiska dosyć dobrze znoszą suszę dzięki swoim kłączom.

Pasują do ogrodów żwirowych, zarówno tych utrzymanych w japońskim stylu jak i tych bardziej swobodnych naśladujących żwirowy brzeg strumyka.

Iris sibirica

Irys syberyjski – uprawa

Najobficiej kwitną w słonecznym ,wilgotnym miejscu ale tolerują lekki cień i glebę która nie jest zbyt przesuszona. Trzeba uważać żeby nie przesadzić z nawożeniem azotowym na wiosnę – rośliny bujnie rosną ale słabiej kwitną.

Irysy syberyjskie - wymagania

Po przekwitnięciu wycinamy pędy z kwiatami nie pozwalając roślinom zawiązać nasion. Długie wąskie liście są ozdobą nawet gdy roślina nie kwitnie.

Jak rozmnożyć irysy?

Kępa irysów bardzo szybko się rozrasta. Co kilka lat można ją rozdzielić- sygnałem do tego będzie pojawienie się pustego środka w kępie . To prosty sposób na rozmnażanie irysów, podziału najlepiej dokonać wczesną wiosną lub po zakończeniu kwitnienia.

Kiedy kosaćce przekwitną należy usunąć kwiaty, wiosną obcinamy zaschnięte liście.
To naprawdę mało wymagające rośliny, a wnoszą dużo piękna do każdego ogrodu.

Irysy syberyjskie – kompozycje w ogrodzie
3.8 (75%) 4 votes

NAJWAŻNIEJSZE Z WAŻNYCH ? Utracone cywilizacje, pandemia i oczywiście… ogrody :)

NAJWAŻNIEJSZE Z WAŻNYCH ? Utracone cywilizacje, pandemia i oczywiście… ogrody 🙂

Czytałem ostatnio książkę „1491 – Ameryka przed Kolumbem”  napisaną przez Charlesa C. Manna. Tak żeby odpocząć trochę od tematyki ogrodniczej.  Prawie się udało 🙂 Ale nie do końca, dlatego chciałem się z Wami podzielić wrażeniami z lektury.

Książka opowiada o historii Nowego Świata przed przybyciem Kolumba, oraz o tym jak to zdarzenie wpłynęło na losy obu Ameryk.

Z książki wyłania się obraz kontynentów zaludnionych z zaawansowanym rolnictwem i potężnymi miastami. Kiedy Hernan Cortes w 1519 r. wkraczał do Tenochtitlanu (stolicy imperium Azteków) – miasto to było większe od Paryża- największego wówczas miasta w Europie. Szerokie ulice, wspaniałe świątynie, rzeźbione ściany budynków i rzecz nieznana w Europie – ogrody botaniczne.

fot. Dennis Jarvis (CC BY 2.0)

fot. Rafael Saldaña (CC BY 2.0)

Niestety odkrycie Nowego Świata było zarazem jego końcem.

Zawdzięczamy Amerykom kukurydzę, ziemniaki, fasolę, pomidory… długo by wymieniać. Dostali w zamian ospę, odrę i inne zakaźne choroby które  zdziesiątkowały ludność obu Ameryk. Skala epidemii przedstawiona w książce jest niewyobrażalna. Tętniące życiem miasta w ciągu kilku – kilkunastu lat opustoszały i zaczęły zarastać lasem.

fot. Tony Hisgett (CC BY 2.0)

Coraz częściej badacze  dochodzą do wniosków że dziewicze lasy deszczowe to rzecz dosyć nowa. Czy to argument za wycinaniem lasów? Na pewno nie. Las deszczowy był  uprawiany w specyficzny sposób.

Plemiona zamieszkujące las deszczowy dbały o to by drzew które rodziły pożywne owoce było więcej. W tak prowadzonym lesie deszczowym rośliny wykorzystywane przez człowieka jako pokarm stanowiły 50% wszystkich roślin, w lesie nie tkniętym ludzką ręką tylko ok 20%. Można powiedzieć że był to prapoczątek ogrodu- ściśle użytkowego.  Co ciekawe dla przybysza z Europy różnica miedzy jednym a drugim lasem jest praktycznie nie zauważalna.

fot. MTur Destinos (CC BY 2.0)

Wiadomo że gleba w lasach deszczowych jest dosyć jałowa, żyzna warstwa jest cienka. Gdyby nie rośliny które ją ocieniają i wiążą swoimi korzeniami szybko poddałaby się erozji.

fot. George Amaro (CC BY 2.0)

Co ciekawe w wielu miejscach odkryto warstwę żyznej gleby pochodzenia antropogenicznego.

Indianie na użytkowanym przez siebie obszarze tworzyli tzw. terra preta – warstwę żyznej ziemi będącej mieszanką węgla drzewnego i różnych odpadków organicznych, odchodów zwierzęcych i kości. Taka mieszanka utrudniała wypłukiwanie substancji odżywczych. Nie zakładali monokultur, które wyjaławiają ziemi ale  zmieniali las tak aby był bardziej produktywny i przyjazny dla nich.

fot. Ibama (CC BY 2.0)

Inny ciekawy zwyczaj to uprawa współdzielona praktykowana do dzisiaj przez plemię Tzeltalów wywodzących się od starożytnych Majów. Indianie sieją kukurydzę na tzw milpas – co dosłownie znaczy „pole kukurydziane” – jest to jednak coś zupełnie innego niż ciągnące się po horyzont kukurydziane równiny. Milpa to teren na który rośnie wiele roślin naraz. Dominuje kukurydza, ale równie ważne są fasola i dynia. Kukurydza tworzy podpory na które wspina się fasola, fasola wiąże azot z powietrza użyźniając glebę. Szerokie liście dyni osłaniają glebę zmniejszając parowanie i utrudniają wzrost chwastów. Także na talerzu kukurydza, dynia i fasola uzupełniają się wzajemnie. W kukurydzy nie ma lizyny i tryptofanu niezbędnych do produkcji białka, aminokwasy te znajdują się w fasoli w której z kolei brakuje  cysteiny i metioniny dostarczanych przez kukurydzę. Dynia jest źródłem witamin. Poza tymi podstawowymi gatunkami na milpas sadzi się także awokado (dostarczające wartościowego tłuszczu) oraz inne rośliny:  melony, pomidory, chili, słodkie ziemniaki czy szarłat.

Idea uprawy współdzielonej jest obecnie na nowo odkrywana przez ogrodników uprawiających swoje ogrody zgodnie z zasadami permakultury. Wiele z tych zasad m.in gildia Trzech Sióstr mają korzenie w prekolumbiańskiej sztuce uprawy.

Milpa w Gwatemali fot. Fabian Hanneforth zdjęcie z https://commons.wikimedia.org/

Jedną z bardziej zaawansowanych technik upraw były wykorzystywane przez Azteków Chinampas – zwane przez konkwistadorów pływającymi ogrodami. Były to sztuczne wysepki o podłużnym kształcie, przypominającym groble. Brzegi wzmacniano drewnianymi palami a środek wypełniano żyznym mułem z dna jeziora, pogłębiając kanały między wysepkami. Szacuje się że ten system upraw był czterokrotnie bardziej wydajny niż tradycyjna uprawa na lądzie. Taki sposób upraw był też mniej wrażliwy na susze niż tradycyjne uprawy.

Chinampas  ilustracja ze strony https://simplecapacity.com/2016/08/chinampas-floating-gardens-aztecs/

Charles C. Mann stara się spojrzeć na czasy prekolumbiańskie obiektywnie. Nie wszystkie cywilizacje upadły z powodu europejskich chorób i konkwistadorów. Imperium Majów upadło kilka wieków przed pojawieniem się przybyszy z Europy.  Rosnące miasta wymagały coraz większych obszarów pod uprawy, rosło zapotrzebowanie na wodę. Ale to nie wszystko, elity majańskie zapatrzone we w swoją wspaniałość, wielkość swoich budowli, piękno kultury zdawały się nie dostrzegać zwykłych  problemów. Zajęte były wewnętrznymi gierkami o władzę lub wojnami. Brzmi znajomo? Wielkie amerykańskie cywilizacje zostały zmiecione w przeciągu kilku – kilkudziesięciu lat.

Ruiny Tikal fot. Joe (CC BY 2.0)

Opuszczone budynki w Czarnobylu . Ruiny zarastające lasem. fot. wgossett (CC BY 2.0)

Lektura pozostawia dosyć przygnebiające poczucie, ukazuje wymieranie  na skalę niespotykaną w historii człowieka. Wymieranie nie tylko samych ludzi ale też cywilizacji i kultury którą stworzyli. Czy czegoś się nauczyliśmy z tej lekcji historii? Nic na to nie wskazuje… Zadziwiające jak problemy z XV wieku są aktualne teraz, szczególnie podczas pandemii koronawirusa. Katastrofa klimatyczna, szalejąca pandemia, politycy zajęci gierkami o władzę zamiast rozwiązywania realnych problemów…  Jak widać historia niewiele nas nauczyła. Parę miesięcy i nasz świat zaczyna się chwiać jakby był z dykty… Napisana w   2005 r. książka jest teraz bardziej aktualna niż w momencie wydania.

Całe szczęście autor nie zostawia nas w poczuciu beznadziei nad marnym losem naszego świata. Jest światełko w tunelu, ostatnia deska ratunku…. 🙂

„Rdzenni Amerykanie zarządzali kontynentem według własnego uznania. Współczesne kraje muszą robić to samo. Jeżeli chcą przywrócić jak najwięcej terenów do stanu z 1491 roku, to będą musieli stworzyć największe ogrody świata.”

I dalej

„Ogrody zakłada się do wielu celów i na wiele sposobów, ale każdy jest efektem współpracy z przyrodą. Ich założyciele rzadko próbują  odtwarzać cokolwiek z przeszłości, równie rzadko mogą powiedzieć że mają pełną kontrolę nad rezultatami. Dobierają najlepsze możliwe narzędzia i wykorzystują całą zebraną wiedzę ale pewne jest tylko to, że pracując najlepiej jak umieją, tworzą przyszłe środowisko.”

Współpraca z przyrodą. Ogród doskonały to ogród powstały we współpracy z przyrodą. Jeśli mamy najmniejszy nawet warzywnik to stajemy się częścią natury, współtworzymy ją.  Jedzenie trafia na nasz stół najkrótszą drogą. Odpadki wracają do ogrodu, krąg się zamyka.

Czasami mówi się że dobrze urządzony ogród jest dodatkowym pokojem, przedłużeniem domu. To niezła myśl, ale dla mnie ogród jest czymś więcej. Jest miejscem spotkania z naturą. Możemy tworzyć i pielęgnować ogrody na wiele sposobów. Jedne opierają się na współpracy, inne na wymuszaniu i podporządkowaniu sobie natury. Wydaje się dosyć jasne który kierunek powinniśmy obrać. Tak jak opiekujemy się swoim ogrodem, tak samo powinniśmy traktować nasze lasy, rzeki, oceany – współpracując z przyrodą a nie ją niszcząc.

„1491 – Ameryka przed Kolumbem” Charlesa C. Manna to spora dawka wiedzy o amerykańskich cywilizacjach . Wybrałem z niej zaledwie kilka fragmentów które wiążą się z tematyką ogrodniczą.  Polecam przeczytać całą książkę , odkrywa Nowy Świat na nowo 🙂

 

Na uzupełnienie lektury, z nowszych rzeczy polecam dwa filmy dokumentalne na Netflixie:

„David Attenborough: Życie na naszej planecie” – autora nie trzeba chyba przedstawiać, Sir David pokazuje świat natury który zmienił się na jego oczach, od początków jego kariery w latach 50 ubiegłego wieku aż do teraz. Jak się pewnie domyślacie nie jest to obraz zbyt optymistyczny, ale końcówka daje nadzieję.

Drugi to „Kiss the Ground” – to film o glebie, o tym jak współczesne rolnictwo wpływa na klimat całej ziemi. Zdrowa gleba to podstawa zdrowej żywności i opanowania kryzysu klimatycznego. Jak na razie współczesne rolnictwo pędzi w kierunku wielkiej katastrofy. Warto zobaczyć, daje do myślenia.

I na koniec ma do Was prośbę – ten wpis jest nieco inny, wyszedłem trochę z tematyki ogrodniczej, dajcie znać w komentarzach co o tym myślicie?

 

 

 

NAJWAŻNIEJSZE Z WAŻNYCH ? Utracone cywilizacje, pandemia i oczywiście… ogrody 🙂
5 (100%) 4 votes

O blogu

afal-kochanowicz-blog-ogrodowe-inspiracje

Cześć , jestem Rafał.  Na moim blogu znajdziesz piękne ogrody, praktyczne porady i rzeczy które mnie inspirują w pracy. Na co dzień projektuję i zakładam ogrody >>>

E-book

Zapraszam do lektury darmowego  e-booka  z pomysłami na Twój ogród.

Mam nadzieję, że będzie dla Ciebie inspiracją.